علت سوراخ شدن دندان در اغلب موارد، پوسیدگی دندان است که در اثر تجمع باکتری‌ها، مواد قندی، و عدم رعایت بهداشت دهان ایجاد می‌شود. در ادامه به‌صورت دقیق علت‌ها و عوامل تشدیدکننده سوراخ شدن دندان را بررسی می‌کنیم:
🔍 ۱. پوسیدگی دندان (Caries)؛ عامل اصلی سوراخ
وقتی قندها و نشاسته‌های مواد غذایی روی دندان باقی می‌مانند، باکتری‌های دهانی آن‌ها را تجزیه کرده و اسید تولید می‌کنند. این اسید مینای دندان را تخریب کرده و به‌مرور سوراخ‌هایی در دندان ایجاد می‌شود.
🪥 ۲. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
- مسواک نزدن مرتب (حداقل ۲ بار در روز)
- استفاده نکردن از نخ دندان
- عدم مراجعه منظم به دندانپزشک برای جرم‌گیری
تمام این موارد باعث باقی ماندن پلاک میکروبی روی سطح دندان و شروع پوسیدگی می‌شوند.
🍭 ۳. مصرف زیاد قند و خوراکی‌های چسبناک
شیرینی، بیسکویت، نوشابه، آبمیوه‌های صنعتی و خوراکی‌های اسیدی باعث تشدید محیط اسیدی در دهان می‌شوند. این اسید مینای دندان را به مرور زمان از بین می‌برد.
😬 ۴. خشکی دهان (کاهش بزاق)
بزاق نقش مهمی در خنثی‌سازی اسید و تمیز کردن دهان دارد. در شرایطی مانند:
- مصرف داروهایی مانند آنتی‌هیستامین یا ضدافسردگی
- استرس زیاد
- تنفس دهانی هنگام خواب
خشکی دهان افزایش یافته و احتمال سوراخ شدن دندان بیشتر می‌شود.
🦷 ۵. پرکردگی یا روکش قدیمی و خراب
اگر قبلاً پرکردگی یا روکش دندانی انجام شده ولی ترک برداشته یا به خوبی مهر و موم نشده باشد، باکتری‌ها از اطراف آن وارد دندان می‌شوند و پوسیدگی جدیدی را شکل می‌دهند.
🔎 ۶. مشکلات ارتودنسی یا دندان‌های کج
دندان‌های نامنظم باعث می‌شوند مسواک به خوبی به همه سطوح نرسد و پلاک در نقاطی باقی بماند، در نتیجه احتمال ایجاد پوسیدگی و سوراخ بیشتر می‌شود.
❗ علائم اولیه سوراخ شدن دندان
- حساسیت به سرما و گرما
- درد هنگام خوردن شیرینی
- ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه
- گیر کردن غذا در یک نقطه خاص
- درد پیشرونده و مداوم
✅ پیشگیری از سوراخ شدن دندان
- مسواک با خمیر دندان فلورایددار
- نخ دندان روزانه
- کاهش مصرف قند و نوشیدنی‌های اسیدی
- معاینه دندانپزشکی هر ۶ ماه
- فلورایدتراپی یا شیاربندی (برای کودکان)
