بله، دندان شیری ارزش درمان دارد و نباید به‌سادگی کشیده شود، مگر در شرایط خاص. برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند چون این دندان‌ها موقتی‌اند پس نیاز به درمان ندارند، حفظ دندان‌های شیری نقش بسیار مهمی در رشد، تکامل فک، نظم دندان‌های دائمی، گفتار، جویدن و زیبایی چهره کودک دارد.
در ادامه به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم:
چرا دندان شیری مهم است؟
۱. راهنما برای رویش صحیح دندان‌های دائمی
دندان‌های شیری مثل راهنما عمل می‌کنند تا دندان‌های دائمی در مسیر درست خود رشد کنند. اگر دندان شیری زودتر از موعد کشیده شود، ممکن است فضای رویش دندان دائمی بسته شود و نیاز به درمان ارتودنسی ایجاد شود.
۲. حفظ عملکرد جویدن
کودکان هم برای تغذیه صحیح نیاز به جویدن کامل دارند. از بین رفتن دندان‌ها باعث اختلال در تغذیه و رشد جسمی می‌شود.
۳. رشد طبیعی فک و صورت
فشار ناشی از جویدن با دندان‌های شیری باعث رشد مناسب استخوان فک و عضلات صورت می‌شود. از دست رفتن زودهنگام دندان‌ها ممکن است رشد فک را دچار اختلال کند.
۴. جلوگیری از عفونت و مشکلات بعدی
اگر دندان شیری پوسیده شود و درمان نشود، ممکن است عفونت کند، آبسه دهد، و این عفونت به جوانه دندان دائمی زیرین آسیب برساند یا باعث درد شدید و تب شود.
چه زمان‌هایی کشیدن دندان شیری لازم است؟
در موارد زیر ممکن است کشیدن دندان شیری توصیه شود:
- تحلیل شدید ریشه و لق شدن بیش از حد دندان
- عفونت گسترده و غیرقابل کنترل
- وجود جوانه دندان دائمی در مسیر درست و آماده رویش
- نهفتگی دندان دائمی به دلیل ماندن طولانی دندان شیری
اما در بیشتر موارد، تلاش برای نگه‌داری و درمان دندان شیری توصیه می‌شود، مثلاً با پر کردن، عصب‌کشی مخصوص دندان شیری (پالپوتومی یا پالپکتومی) و یا درمان فلوراید.
درمان دندان شیری شامل چه مواردی است؟
- ترمیم (پر کردن) پوسیدگی‌های سطحی یا عمیق
- عصب‌کشی مخصوص دندان شیری با حفظ ریشه‌ها
- استفاده از روکش استیل در موارد پوسیدگی شدید
- فضا نگه‌دار در صورت نیاز به کشیدن زودهنگام برای حفظ جای دندان دائمی
نکته پایانی مهم
تا وقتی دندان دائمی در زیر لثه آماده رویش نشده، حفظ دندان شیری اهمیت زیادی دارد. نادیده گرفتن پوسیدگی و درد دندان شیری می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی‌تر، کج شدن دندان‌ها، دردهای مکرر، و درمان‌های پرهزینه در آینده شود.
